Hoe leg ik ’t m’n moeder uit? Ze zal verschrikkelijk teleurgesteld zijn zogauw ze ’t te weten komt. Met treurige ogen zal me aankijken.
‘Hoe oud ben je nou?’ zal ze vragen. ‘Ik dacht dat ik m’n kinderen toch wat netter had opgevoed.’
‘Maar Mam, maar Mam ..’ zal niet helpen.
Nee, ik had er wat aan moeten doen.
‘Bij anderen ziet ’t er toch ook netjes uit? Laatst bij Theo zag je toch ook geen kleren her & der verspreid door de kamer liggen.’
‘Ja, maar Yvon was ziek.’
‘& Toch lag er niks.’
M’n moeder zal ’t altijd winnen. Ik gebruik de verkeerde argumenten.
Morgen moet ik maar zo snel mogelijk beginnen aan de rest. Hoewel ik weet dat ik ’t niet zal redden. Hoe moet ik haar dat uitleggen?
‘Mam, ik wil even serieus met je praten,’ zal ik zeggen zogauw ze de auto uitstapt. ‘Even van zoon tot moeder. Ilse kan dan alvast wel koffie zetten. Ze vind de koffiepot vanzelf wel.’
‘Vergeet de suiker niet bij te vullen,’ smoes ik m’n schoonzus Ilse nog snel even toe, terwijl ze langs me m’n huis inloopt, in haar handen een stapel kado’s, allemaal voor mij. ‘& Zet voor mij nog even snel een bakkie thee.’
‘Kijk, Mam,’ ga ik dan verder, ‘ik wilde ’t je al over de telefoon vertellen, maar je was zo ongerust over ’t feit dat je misschien wel niet kon komen. Ik wilde de pret niet nog extra bederven.’
M’n moeder zal me 1st wat bevreemd aankijken. Waar zal dit toe leiden? Vervolgens zullen haar wenkbrauwen donker kleuren. Mijn zoon is m’n opvoeding afvallig geweest, denkt ze. Uiteindelijk zal ze toch naar binnen gaan, vooral omdat de kadootjes & lekkernijtjes dan niet onaangetast richting huis genomen hoeven worden. Weg feestvreugde, zou dat betekenen, weg de zin van een rit van 80 km. Heen. & Weer.
Ze zal ’t uiteindelijk wel accepteren. Ook al zeg ik er niks van & zal ze haar nek op gegeven moment breken omdat ze erover struikelt bij binnentreden van m’n woonkamer. Of omdat ze m’n slaapkamer nog ‘ns wil bewonderen.
Moeders bewonderen slaapkamers niet. Ze inspecteren ze. Gaan met hun handen stiekem over de randjes boven aan de deuren & planken. Als niemand kijkt gaan ze op een stoel staan, om bovenop de kast te kijken wat er verstopt ligt & hoe dik de laag stof. Opeens blijkt hun lichaam veel elastischer dan menigeen kon bevroeden; ze laten zich op de grond vallen & terwijl de gebakjes uit de koelkast worden gehaald controleren zij de vergeten nissen, hoekjes & gaten, om onmiddellijk daarop ’t ondergoed te checken op vlekken.
Ik zal ’t haar eerlijk moeten bekennen; ze is niet anders van me gewend. Ik ben m’n leven lang al openhartig geweest. Soms tot verdriet, vaker nog tot uiteindelijk genoegen. Dan kon ze ’t in de loop van de tijd toch accepteren. Moest m’n vader wel er tevens van overtuigd raken, met argumenten die een beroep deden op ‘t gevoel, dagen achter elkaar, tot diep in de nacht. Kregen we achteraf te horen dat Pa er niet van had kunnen slapen. & Als iets erg was, was ’t onze vader die niet kon slapen. Hij kon altijd slapen! We hoorden ’t immers tot op zolder. ‘t Niet slapen van hem was voor ons een straf. Maar wij zoons wisten dan in ieder geval dat we moeder aan onze kant hadden.
Hoe leg ik ’t echter nu uit? Ik heb niets om me achter te verstoppen. Ja, ik moest nog een tekstje intikken voordat ik naar bed toe ging. ‘Maar dan had je toch zeker tijd de volgende ochtend?’ zal ze te berde brengen. & Ik sta geparalyseerd om zoveel logisch vermogen. Had m’n moeder de wereld maar uitgevonden, we zouden verlost zijn van hoofdpijn & ingewikkelde verhalen die veel te lang duren. Een punt is een punt & hij staat meestal aan ’t eind van een zin.
‘Mam’ oefen ik in de spiegel, ‘ik wilde zo graag, ik had ’t helemaal in m’n hoofd, ik wist dat je ’t zou weten te waarderen, ’t huis staat zoveel mooier als jij komt & ., ik heb echt m’n best gedaan om ’t voor elkaar te krijgen, maar ..’
‘Er liep een kudde mammoeten over toen je besloten had er wat aan te gaan doen,’ vult ze aan.
Weer die spiegel, die verdomde spiegel.
‘Mam.’ Nu meen ik ’t serieus. ‘Ik heb ’t geprobeerd. Ik heb er 8 gevouwen, maar toen begon m’n rug op te spelen. Dus die 30 t-shirts die midden in de kamer liggen (ik dacht: ik kan ze beter open & bloot tonen, dan schijnheilig betrapt worden bij je inspectieronde) heb ik niet kunnen vouwen. Zoals andere jaren. Ik weet: 30 is niet zoveel; vorig jaar heb ik in 2 dagen tijd 70 t-shirts moeten vouwen, maar m’n rug deed zo’n pijn, Mam. M’n rug deed pijn.’
Ze zal me een aai over de bol geven. & Zeggen dat ik niet zoveel suiker in m’n thee moet doen.

& Daarna begint ’t echte feest in Zijperspace.