Er waren 2 verschillende plaatsen aan tafel. Daar waar ik at & daar waar ik de rest deed.
De overige familieleden hadden er meer. 8 Stoelen om de tafel geschikt, voor 6 broers & 1 vader & 1 moeder. Iedereen had wel zo z’n vaste plek, maar niemand had zo’n vaste plek als ik.
Vanaf ’t hoofdeind van de tafel, gezicht richting achtertuin & volière, overzag ik de maaltijd. Op volgorde van afstand, links Carel, Pa & Jan, rechts Quint, Ma & Theo. Marc aan de overkant. Pa z’n armen waren precies lang genoeg om over de borden heen uit te kunnen halen bij ongewenst gedrag. Ma moest er eventueel voor opstaan.
Overzichtelijk.

Daar waar ik de rest deed, probeerde ik op gegeven moment de wereld in kaart te brengen. ’t Was op de plek waar Carel gewend was te eten. Veel overzicht over wat zich zoal in huis afspeelde.
M’n blik opheffend keek ik de keuken in. Naar rechts de voorkamer, doorkijk naar ’t leven op straat, auto’s & buren die voorbijkwamen. Links diezelfde achtertuin met volière weer. Achter m’n rug de kast met koekjes. Maar tot aan ’t jodenkoektijdperk had ik daar geen belangstelling voor (‘Nee, aan Ton zijn koekjes niet besteed,’ zei m’n moeder vaak, ‘van Ton zullen we niet arm worden.’).

Ik had een schetsboek voor me. ’t Zou ook een wiskundeschrift geweest kunnen zijn, met ruitpapier. ½e Cm bij een ½e cm. Haalden we uit de voorraad van zolder, eigenlijk eigendom van de school van Pa.
Ik begon bij de voordeur. Bedacht wat zich voor de voordeur bevond. Vooral de weg naar school, schoot me te binnen.
Een rechte weg. Een ‘schijnbaar’ rechte weg, maar daar kwam ik later pas achter.
Thuis kwam onderaan ’t vel te staan. De weg voor ons huis werden 2 evenwijdige lijnen. ’t Pad schuin aan de overkant, ‘t 1e tussendoortje op onze weg naar school, kwam er dwars bovenop. Net zo breed. Vervolgens de zelfstandige bejaardenhuisjes, waar we langpotige ruitenwissers vingen. Ruitenwissers waren er om meisjes bang te maken. Zodat ze zagen dat wij er waren. Vervolgens tekende ik de steeg richting flats van de Fregatstraat in.
Tegen die tijd was de 1e mislukking al daar. ’t Velletje werd een prop. De visite zou eens wat minder lawaai moeten maken, want zo kon ik me niet concentreren.

Later las ik hoe de mens z’n lichaam beleeft. Ik was toen al vele jaren ouder. Ik las dat ’s mens’ beleving totaal niet in proportie staat met de werkelijke verhoudingen. Als hij de opdracht zou krijgen zijn lichaam in kaart te brengen zoals hij de verschillende onderdelen ervan tov ’t groter geheel ervaart, dan zou ’t een vreemd gedrocht worden, met meterslange ieldunne maag, armen & benen, klauwen van handen, een onmetelijk hoofd met uitpuilende ogen & een geslacht waar geslachtsverkeer mee onmogelijk zou zijn.

Zo moet ik me hebben gevoeld. Zittend aan tafel, pogingen ondernemend de wereld in kaart te brengen. Structuur te brengen in dat wat zich buiten afspeelde. Thuis & school waren gigantisch, de weg naar school van een dunne onbeduidende ielheid. De route was te vanzelfsprekend, niets aan de hand. Ik beleefde onderweg weliswaar de meeste avonturen, maar m’n hart, ’t kloppend centrum lag thuis. Of op school.
Hoewel ik de weg naar school als recht beleefde, was-ie niet recht. Daardoor klopten de verhoudingen niet. De straten die uitkwamen op mijn route. Ik moest meer schots & scheef tekenen om bij de juiste verhoudingen in de buurt te kunnen komen.

M’n chagrijnige gezicht & ‘t smijten met proppen papier trokken de aandacht van een oom. Op zondagse visite langs voor een bakje koffie & een kom soep.
Hij boog zich over m’n schouder. Las m’n plannen van ’t papier. Voor de duidelijkheid had ik de straatnamen tussen de balken aangegeven.
‘Je zou ook 1st potlood & gum kunnen gebruiken,’ stelde hij voor. ‘& Je zou de plattegrond van Den Helder er onder kunnen leggen. Dan kan je door ’t papier heen overtrekken.’
Hij snapte ’t niet. Hij snapte niet hoe de werkelijkheid was.
Ik verfrommelde ’t papier & ging op m’n eigen kamer met een neefje spelen.

De werkelijkheid is recht in Zijperspace.