Categorie: zijperpost

Eigenlijk vind ik ’t ook wel een beetje te vroeg. Nog 1½ week te gaan. Tegen de tijd dat de mensen kunnen gaan stemmen, is men dit plaatje alweer vergeten, alsook ’t verzoek om vooral toch wel de stem uit te brengen. Daarom beloof ik dat ik de 1e januari nogmaals een plaatje zal plaatsen. ’t Zal de boel weer een ietwat opvrolijken & daarnaast zal ik die dag waarschijnlijk net zo weinig tijd hebben, laat staan inspiratie, om een stuk tekst te kunnen publiceren.

‘Stem uitbrengen? Stem uitbrengen? Waar heeft die gozer ’t over?’ zal menigeen zich afvragen bij ’t lezen van bovenstaande.
Jawel, is daarop mijn reactie, ditmaal zonder aanhalingstekens, want in dit medium bepaal ik wanneer ik iets zeg, iets daadwerkelijk uit mijn mond lijk te laten vloeien of dat ik in retorische zin voor me uit zit te wauwelen. Laten we in dit geval voor de laatste optie gaan. Mocht men dit lezen, ik hoor wel eens een reactie van deez of geen, waaruit blijkt dat dit wel eens gebeurt, dan zal men een eigen interpretatie op dit gekeuvel mogen loslaten, weliswaar geheel voor eigen rekening & eigen publiek, tenzij men ’t reactieding vol wil spammen of als men zelf ook een weblog beheert.

Jawel, was dus mijn reactie, men kan zijn stem uitbrengen. Vanaf de 1e januari, zoals reeds gezegd. Men kan kiezen welke weblogs de meest humoristische, ’t origineelst, ’t best geschreven, waar men de beste informatie op ’t gebied van kunst & cultuur kan vinden, etcetera, etcetera. Veel meer informatie is terug te vinden in ’t introducerend stukje op de daarvoor bestemde site; hebben we speciaal ervoor opgezet.

‘We? We? Begint-ie nu ook al in 2e persoon meervoud te spreken als-ie ’t over verkiezingen heeft?’

Ach, ben ik dat helemaal vergeten te zeggen. Ik heb ook m’n steentje bijgedragen. Ik ben deels verantwoordelijk. Ik heb nl wel eens m’n mond opengetrokken, ben in ’t toetsenbord geklommen & heb m’n mening gegeven.
Daar heeft u natuurlijk niets van gemerkt, dat gebeurde afgelopen tijd allemaal achter gesloten gordijnen, maar ’t heeft wel degelijk plaatsgevonden.
We hebben discussies gevoerd over wanneer, waar, hoe & waarom. We hebben gevraagd wie, in welke hoedanigheid, hoe dit te voorkomen & wat eventueel meer resultaat zou bieden. We hebben gesuggereerd, beoordeeld, onder de loep genomen, alternatieven gezocht & iemand een spreekverbod opgelegd. We hebben de rondvraag overgeslagen, zijn druk informatie gaan inwinnen, hebben gelobbyd & hebben elkaar de proefresultaten voorgeschoteld.
Daarna kwam er iemand met een tekst & iedereen heeft er zijn fiat aan gegeven. Over ’t plaatje waren we ’t ook snel eens.
We zijn een ondernemend volkje, wij redacteuren van about:blank.
Nu u nog.
Stem dus*, vanaf 1 januari.
Ik help u er nog wel aan herinneren.

* = Stem op Zijperspace, natuurlijk.

’t Is een andere delicatessenzaak. Een andere sfeer. Ik heb er aan moeten wennen. Waarschijnlijk zij ook aan mij.
Ze zijn ook met zoveel. Minstens 3 jongens, minstens 3 meisjes. & De eigenaar, tegelijkertijd naamgever. Ik weet nooit wanneer ik wie zal ontmoeten, behalve de laatste. Hij is er altijd & helpt me nooit. Hij neemt de telefoon op, zoals bazen doen, herschikt de kazen, worsten & patés netjes wanordelijk verantwoord in de vitrine & praat met de buurtbewoners.
Ik laat me helpen door zijn personeel. Probeer hem gedag te zeggen, bij binnentreden & weer weggaan, maar blijkbaar weet-ie dat ik aan een andere delicatessen de voorkeur heb gegeven in ’t verleden, dus laat-ie me als een spook voorbij gaan.
Zij kennen me ondertussen.

‘Niet te dun, alsjeblieft,’ zeg ik slechts nog maar een enkele keer.
Als ’t dikkerdje staat. Ze is niet echt dik, maar vergeleken met de rest wel. Bovendien luistert ze niet naar wat ik zeg, dus mag ik haar vervelende naampjes geven. Ondanks m’n verzoek krijg ik van haar toch nog te dunne plakjes chorizo.
‘Oja, in verschillende zakjes,’ zei ze laatst ten overvloede over de patés, ‘ivm de vriezer.’
Ik wil ze apart verpakt. Dan kan ik ze in de vriezer leggen. De dag voor gebruik er uit halen.
Ze kenden geen van allen die truc; heb ik ze geleerd. Maar ’t dikkerdje wil de truc ook niet goedkeuren. Ik hoor ’t aan haar toon.

Nee, dan de dame met de stiekeme snor. Ik zie ’t tegen ’t licht in. Als ze zich opzij wendt. Ik kijk dan snel de andere kant op. Wil niet weten dat zij weet dat ik weet, dat ze daardoor ziet dat ik zie. Daar is ze veel te aardig voor.
‘& Dan ook nog een stukje van de eendenpaté,’ zei ik.
Ik keek haar aan terwijl ze de bak uit de vitrine haalde. & Bedacht me opeens dat ik niet beleefd was.
‘Alsjeblieft,’ vulde ik mezelf snel aan.
Schuldbewust. Lichtelijk flirtend bovendien. Zodat ze nog even zou kijken. Ik mag haar ogen graag zien.
Ze keek vlug op. Zo schuin, bukkend nog, hoofd al onderweg naar boven, haar arm ’t hoofd volgend met de bak in de hand, & dan afgeleid door een opmerking die nog maar net op dat moment past. Geen seconde later.
Een vraagje, een klein vraagje twinkelde in die diepe donkerbruine drooggevallen slootjes.
‘Dankjewel,’ zei ze.
& Ze ging verder met ’t afsnijden van mijn plak paté.
‘Ik vind dat een mens af & toe alsjeblieft moet zeggen,’ legde ik uit, ‘daar voelen anderen zich beter van.’
‘Ik vind dat mensen ook af & toe dankjewel moeten zeggen,’ repliceerde zij. ‘Dat voelt ook goed.’
‘Dankjewel,’ zei ik nonchalant.
Vluchtigjes. Zacht. Zodat ’t alle kanten op zou kunnen gaan. Je moet vele wegen open laten.
‘In aparte zakjes natuurlijk,’ zei ze toen ze met m’n patés klaar was.
‘Heerlijk,’ reageerde ik, ‘als je niet meer hoeft te zeggen wat je wilt. Dat sommige dingen vanzelfsprekend zijn.’
Maar dat ging verloren. Verloren in een fluitende man die buiten stond.
‘Zo,’ zei ze toen de man binnen kwam, ‘sta jij gewoon op straat mensen na te fluiten?’
‘Ja, er kwam een man voorbij,’ zei de fluiter.
Ze lachten beide. Zij zogenaamd verontwaardigd.
‘’t Was in ieder geval een man,’ probeerde ik me er in te mengen, ‘dat valt nog mee.’
Die kwam niet aan. Ze keek de fluiter na.
‘Zeker die man wiens naam begint met een ‘d’ & eindigt op ‘ickie’.’
Een understatement voor hun. Ze lachten naar elkaar. Ik stond met m’n portemonnee geopend te wachten tot ik mocht betalen.
Ze keek opzij, richting fluiter. Ik keek tegen ’t licht in naar haar gezicht. Ik mag graag naar haar mond kijken als ze lacht. Dan krijgt ze dat krulletje in haar bovenlip. Daardoor zag ik dat ze ’t donzig snorretje miste.
Ik kreeg m’n wisselgeld, zei ‘dankjewel’. Maar zij vergat ‘alsjeblieft’ te zeggen.
Ik wuifde bij ’t weggaan. De eigenaar wuifde terug.

Toen ben ik stilletjes door de deur weer richting Zijperspace gegaan.

Er waren 2 verschillende plaatsen aan tafel. Daar waar ik at & daar waar ik de rest deed.
De overige familieleden hadden er meer. 8 Stoelen om de tafel geschikt, voor 6 broers & 1 vader & 1 moeder. Iedereen had wel zo z’n vaste plek, maar niemand had zo’n vaste plek als ik.
Vanaf ’t hoofdeind van de tafel, gezicht richting achtertuin & volière, overzag ik de maaltijd. Op volgorde van afstand, links Carel, Pa & Jan, rechts Quint, Ma & Theo. Marc aan de overkant. Pa z’n armen waren precies lang genoeg om over de borden heen uit te kunnen halen bij ongewenst gedrag. Ma moest er eventueel voor opstaan.
Overzichtelijk.

Daar waar ik de rest deed, probeerde ik op gegeven moment de wereld in kaart te brengen. ’t Was op de plek waar Carel gewend was te eten. Veel overzicht over wat zich zoal in huis afspeelde.
M’n blik opheffend keek ik de keuken in. Naar rechts de voorkamer, doorkijk naar ’t leven op straat, auto’s & buren die voorbijkwamen. Links diezelfde achtertuin met volière weer. Achter m’n rug de kast met koekjes. Maar tot aan ’t jodenkoektijdperk had ik daar geen belangstelling voor (‘Nee, aan Ton zijn koekjes niet besteed,’ zei m’n moeder vaak, ‘van Ton zullen we niet arm worden.’).

Ik had een schetsboek voor me. ’t Zou ook een wiskundeschrift geweest kunnen zijn, met ruitpapier. ½e Cm bij een ½e cm. Haalden we uit de voorraad van zolder, eigenlijk eigendom van de school van Pa.
Ik begon bij de voordeur. Bedacht wat zich voor de voordeur bevond. Vooral de weg naar school, schoot me te binnen.
Een rechte weg. Een ‘schijnbaar’ rechte weg, maar daar kwam ik later pas achter.
Thuis kwam onderaan ’t vel te staan. De weg voor ons huis werden 2 evenwijdige lijnen. ’t Pad schuin aan de overkant, ‘t 1e tussendoortje op onze weg naar school, kwam er dwars bovenop. Net zo breed. Vervolgens de zelfstandige bejaardenhuisjes, waar we langpotige ruitenwissers vingen. Ruitenwissers waren er om meisjes bang te maken. Zodat ze zagen dat wij er waren. Vervolgens tekende ik de steeg richting flats van de Fregatstraat in.
Tegen die tijd was de 1e mislukking al daar. ’t Velletje werd een prop. De visite zou eens wat minder lawaai moeten maken, want zo kon ik me niet concentreren.

Later las ik hoe de mens z’n lichaam beleeft. Ik was toen al vele jaren ouder. Ik las dat ’s mens’ beleving totaal niet in proportie staat met de werkelijke verhoudingen. Als hij de opdracht zou krijgen zijn lichaam in kaart te brengen zoals hij de verschillende onderdelen ervan tov ’t groter geheel ervaart, dan zou ’t een vreemd gedrocht worden, met meterslange ieldunne maag, armen & benen, klauwen van handen, een onmetelijk hoofd met uitpuilende ogen & een geslacht waar geslachtsverkeer mee onmogelijk zou zijn.

Zo moet ik me hebben gevoeld. Zittend aan tafel, pogingen ondernemend de wereld in kaart te brengen. Structuur te brengen in dat wat zich buiten afspeelde. Thuis & school waren gigantisch, de weg naar school van een dunne onbeduidende ielheid. De route was te vanzelfsprekend, niets aan de hand. Ik beleefde onderweg weliswaar de meeste avonturen, maar m’n hart, ’t kloppend centrum lag thuis. Of op school.
Hoewel ik de weg naar school als recht beleefde, was-ie niet recht. Daardoor klopten de verhoudingen niet. De straten die uitkwamen op mijn route. Ik moest meer schots & scheef tekenen om bij de juiste verhoudingen in de buurt te kunnen komen.

M’n chagrijnige gezicht & ‘t smijten met proppen papier trokken de aandacht van een oom. Op zondagse visite langs voor een bakje koffie & een kom soep.
Hij boog zich over m’n schouder. Las m’n plannen van ’t papier. Voor de duidelijkheid had ik de straatnamen tussen de balken aangegeven.
‘Je zou ook 1st potlood & gum kunnen gebruiken,’ stelde hij voor. ‘& Je zou de plattegrond van Den Helder er onder kunnen leggen. Dan kan je door ’t papier heen overtrekken.’
Hij snapte ’t niet. Hij snapte niet hoe de werkelijkheid was.
Ik verfrommelde ’t papier & ging op m’n eigen kamer met een neefje spelen.

De werkelijkheid is recht in Zijperspace.

Ik sleep m’n dekbed mee. Voor de slaap van straks. Kussen erbij. Leg ze op de bank waar ik ’t lekkerst op lig. Of wacht, laat ik ze maar ernaast leggen, dan kan ik alvast gaan liggen.
Ik voeg me in de juiste houding, druk me tegen de diepe binnenkant, zodat ’t lijkt alsof ik naar beneden gezogen wordt, de zachtheid van de vering in.
’t Meest veilige plekje, heb ik vroeger al ontdekt: in ’t hoekje, zoveel mogelijk omringd door bank, bed, muur. Daar heb je de grootste behoefte aan als je ziek bent.

M’n moeder haalde slaapzakken tevoorschijn. Kussen uit ’t bed. Ze kookte water. Soms wat melk, met een anijsblokje. Ze legde me op de bank & stopte me opnieuw in. Met de slaapzakken die eigenlijk alleen maar mee op vakantie gingen. Ze voelde aan m’n wang. Soms zei ze dat ’t gloeide. Eventueel kwam er een thermometer bij te pas.
Als ik de thee op had, de warme melk, dan mocht de tv aan. Testbeeld kijken. Of de langzaam tikkende klok, die in afwachting was, net als ik, van schooltv.
‘Ik leer van schooltv meer dan op school,’ zei ik tegen m’n moeder.
‘Dan moet je morgen maar weer naar school,’ zei m’n moeder, ‘want dan ben je niet ziek genoeg.’
Die logica snapte ik niet. Maar ik liet me niet afleiden. Schooltv begon. ’t Was 10 uur. Ik had de gids voor me liggen om te zien wat ik kon verwachten. Ik slurpte zo snel mogelijk kennis binnen. ’t Duurde immers slechts hooguit 2 uur.
Bovendien kon er elke ochtend een tante binnenkomen. Dan moest er koffie gedronken worden. Tussen ’t schoonmaken door.
‘Zet die tv maar even uit,’ zei m’n moeder dan.
‘Jamaar,’ zei ik.
Dat was in de tijd dat jamaar nog 1 woord was. & Dat Ma bepaalde dat de hele dag tv te veel stroom zou kosten.

Ik wandel door ’t huis. Schijnbaar fit. Hoewel ik beter weet. Wie staat er nou in godsnaam om 7 uur op als-ie gewend is tot 9 uur te blijven liggen? Dat zal straks z’n weerslag wel hebben.
Ik zet thee. Ga naar de wc. Ik trek wat kleren aan. Van de comfortabele, waar ik geen last van heb, wijd hangend, geschikt voor alle houdingen, viezelig (woord van m’n moeder) van ’t vele dragen, maar niemand die me ziet als ik me ziek voel.
Misschien ben ik wel ziek van m’n sweater, bedenk ik, die al een jaar niet in de was is geweest. Een orgie van microben vindt daar waarschijnlijk momenteel plaats.
M’n zieke geest probeert ’t zich voor te stellen. Wordt vervolgens afgeleid door de gedachte over op welke wijze m’n geest nu eigenlijk ziek zal zijn.
Na m’n thee wikkel ik mezelf in. Daar mis ik m’n moeder. Want ’t lukt me nooit om m’n voeten te behoeden voor binnenstromende kou. Ze bungelen buitenboord & ’t lukt me niet om ’t dekbed om ze heen te binden.

M’n tante was ’t met m’n moeder eens. Zoals de zussen ’t altijd met elkaar eens waren. Alle tantes tegen de kinderen, zo zat ’t systeem in elkaar. & Tijdens de koffie bespraken ze nog even dat Oma vroeger nog veel strenger was.
‘Er was toen niet eens tv,’ zei m’n tante.
Ja, diezelfde tante die altijd de tv aan had staan als ik tijdens m’n krantenwijk een gratis krant kwam brengen. Ik durfde dan niks te zeggen. Tegen volwassenen had je geen commentaar. Maar toch vreemd, alleen maar testbeeld & de radio van Hilversum 1. Schooltv was allang voorbij, avondtv zou nog enkele uren duren.
Of die andere tante, die zei dat bij haar thuis de tv alleen aanging voor ’t journaal. Omdat Ome Siem dat ’t enige vond wat belangrijk was.
Ze was in staat de zieke-jongen-thuis-tv uit te zetten, omdat ik een verwend jochie was. Ze snapte niet dat ik ziek thuis was. Haar kinderen zouden gewoon naar school moeten.
Dat alles met instemming van m’n moeder, tijdens de koffie. Als m’n tantes dapper genoeg waren hun neefjes op hun plaats te zetten, kregen ze altijd de goedkeuring van m’n moeder. Want Oma. Of anders: want Opa. Vroeger, dat was altijd een reden.
Koffie op, dan gingen ze stofzuigen. Terwijl ze toch heus wel wisten dat ik de tv dan niet zou kunnen horen.

Nu keer ik me om. M’n slaap komt terug. Ik probeer nog een blz te lezen, maar de letters beginnen te dansen.
Ik kan wel de tv aanzetten, maar er is niks. Niks meer om van te leren. Alleen maar vermaak. Dom vermaak. Nee, vroeger, toen had je nog tv. Toen kon je blind schooltv aanzetten. Je hoefde alleen maar te wachten tot moeder & tante boven gingen schoonmaken & ze de tijd van Oma waren vergeten voor 1 moment.

& Ik dommel weg naar een andere tijd in Zijperspace.

De markt was nog maar net begonnen. Enkele kooplui stonden hun voeten te warmen door van de 1 op de ander te wippen. Hun mouwen lang over hun vingers trekkend. Anderen waren nog druk bezig hun stal in te richten. Hun laadbakken stonden nog vol met voorraad. Ik bestudeerde aandachtig de koopwaar, wilde niet de hele markt over om te vinden wat ik zocht. Grote mokken stomende koffie werden met een karretje door een volkse dame uitgeserveerd.
‘Há, schatje, ik stond op je te wachten.’

Een 10-tal meters voor me liep een man in joggingbroek. Muts diep over z’n oren getrokken. Een jas met vlekken.
Met een surinaamse stem begon-ie plots te free-jazzen.
‘PapÁmpám hoebÁmtoebam.’
Ik zag mensen omkijken. De markt werd met z’n stem gevuld.
‘Tubadiebam hoebÁmtoebam.’
Mensen lachten of gingen onverstoord verder.
‘I feel so free!’
Ah, een gek, zag ik mensen denken. Ik deed ongemerkt lustig aan deze gedachtegang mee.
‘PapÁmpám hoebÁmtoebam, I feel so fine.’
Een gèkke néger lóopt vóor me úit, dacht ik, terwijl ik met z’n ritme meeging.
Ik begon ‘m langzaam bij te halen. M’n fiets in m’n rechterhand verhinderde echter dat ik ‘m tussen de stalletjes & vroege kopers in in zou kunnen halen.
‘Tubadiebam hoebÁmtoebam, I feel so free!’
Er ontstond een gat nadat ’t koffiekarretje een stalletje indook. Ik passeerde, keek de man van opzij aan.
Een ingelukkige blanke man. Met een surinaamse stem, waagde ik nog even te denken. Ongeschoren, vlekkerige sweater. Opgezwollen huid, als die van een alcoholist. Maar hij was gelukkig.
‘PapÁmpám hoebÁmtoebam, I feel so fine,’ ging-ie onverstoord verder.
Tegelijkertijd van rechts, vanachter een stalletje: ‘Papapa, hoempapapa.’
Ongelijk. & Toch vulde de koopman aan.
Ik passeerde verder. Liet de zanger achter me. Terwijl ’t duet verder ging.
‘Tubadiebam hoebÁmtoebam.’
‘Wapdapwaah, hoedamdudah.’
‘I feel so free!’
‘Doemdiedah, hoemdapdoewah.’
‘I feel so fine.’
Doordat ik verder liep, raakte ’t geluid van de zingende mannen steeds verder van me verwijderd, maar ik kon nog net horen dat er een 2e koopman ’t duet ging ondersteunen.
‘Tsjamboewap, hatoedumdap.’
‘Tubadiebam hoebÁmtoebam.’

Ik wachtte op enkele traag rijdende auto’s voor ik de straat over stak. Richting andere helft van de Dappermarkt.
Op ’t randje van ’t fietspad liet een oost-europees zigeunerbandje z’n laatste tonen horen. Een nederlandse man klapte ervoor in z’n handen.
De man keerde om, wilde weglopen, maar bedacht zich. Hij benaderde de band.
‘Where you from?’
‘Bulgaria.’
‘Wonderful, wonderful. Bulgaria, wonderful.’
Hij vond ’t zo mooi dat-ie vergat geld in de hoed van de heren muzikanten te gooien. De bulgaarse klarinettist lachte echter trots, & liet de Nederlander onverstoord uit beeld verdwijnen.
Achter me kwam de gelukkige man alweer beboppend aan. Hij werd in de verte nog door enkele welluidende stemmen van marktkooplui achtervolgd.
‘I feel so free!’
‘Tsjiebamtsjiebam, hotoettoetwam.’
De bulgaar met de trekharmonika zette in voor een volgend nr.

Ik keek omhoog naar een zolderraampje, ergens vlak onder een groep wolken, op een grauwe morgen in Zijperspace.

Ik was al bezig m’n afscheidsrede te schrijven.
‘’t Spijt me, dames & heren, maar ik moet er voorlopig een punt achter zetten.’
Dramatische toon. Een beroep doend op eenieders sentimenten. Wollige zinnetjes, afgewisseld met een zekere efficiëntie, zeker gezien mijn normale taalgebruik. De boodschap moest immers wel overkomen.
Ik laat me graag meesleuren als ik ’s nachts wakker lig.

De dag ervoor had ik nog besloten zo min mogelijk pillen te slikken. Ik moest voelen wat er te voelen was. Stel je voor dat ik bij de fysio zou aankomen & niets had. Dan kon ik beter voelen wat ik niet voelde. Dat ik ’t in ieder geval tijdig doorhad.
‘Wat slik je?’ vroeg Rachel.
‘Arthrotec,’ antwoordde ik na lang in m’n geheugen zoeken.
Ik besloot ’t bij thuiskomst uit m’n hoofd te gaan leren.
‘Zo!’ reageerde Rachel. ‘Da’s hartstikke sterk. Dat heeft mijn huisarts me ook aangesmeerd. Daar ben ik zo snel mogelijk mee gestopt. Dan maar pijn, dacht ik toen.’
‘Vrouwen kunnen ook veel meer pijn verdragen dan mannen,’ zei ik op m’n zieligmannentoon. ‘Maar m’n huisarts zei ook dat-ie me een hele lichte uitvoering ervan had voorgeschreven.’

Ik had de fysio gebeld. Antwoordapparaat ingesproken.
‘Na de piep kunt u uw naam, uw klacht & uw telefoonnr inspreken. Dan bellen wij u zo spoedig mogelijk terug.’
Dat was 5 minuten later al.
‘U had gebeld,’ zei de man.
‘Zo, da’s snel,’ zei ik.
Maar daar ging-ie niet op in.
‘U had last van uw nek.’
‘Ja, inderdaad. & M’n huisarts had me naar u doorverwezen.’
‘Kan u maandag om ½ 2?’
‘Nee, dan moet ik werken.’
Gvd, dacht ik, wat is er nou belangrijker: dat ik werk of dat ik bijna niet meer kan werken? Maar ik was al te laat om m’n woorden in te trekken.
‘Dinsdag dan? ½ 4?’
‘Ja, da’s prima.’
Ondertussen voelde ik geen pijn.
Waar is m’n pijn? dacht ik paniekerig.

Geen pijn. Dan kon ik net zo goed bier drinken. De vaste woensdagmiddag.
‘Ik voel me wel wat afwezig,’ zei ik tegen Rachel tussen 2 slokken door.
‘Vind je ’t gek?’ zei zij.
‘Ik weet niet of ’t aan die pillen ligt.’
‘Tuurlijk ligt ’t aan die pillen. Die zijn hartstikke sterk.’
‘Maar ik heb vanmiddag niet geslikt, want ik wilde weten of ik nog wel pijn had.’
Mannen! dacht ik ondertussen, voordat Rachel ’t zou verzuchten.
Dat bleef echter uit.

Ik ging naar huis. Maakte eten klaar. & Viel rozig van de maaltijd na ‘t bier in slaap.
2 Uur later zat ‘t weer in m’n nek. M’n hoofd bonkte.
Ik begon aan m’n afscheidsrede.
2 Weken lang zou ik m’n computer niet meer mogen aanraken, zo begon ik in gedachten. Ik had m’n fysio nog niet gezien, maar dat zou ‘t 1e zijn dat hij me zou zeggen. ’t Spijt me dat ik u de komende tijd niet meer met stukjes kan vertieren, ging ik verder, & dat ik niet op uw meeltjes reageer.

We hebben altijd een worstkaasscenario klaar staan in Zijperspace.

Ik zei dat ik ’t niet meer vertrouwde. Haar niet meer vertrouwde.
Niet in zulke bewoordingen. Ik deed een kwartier over bovenstaande 2 zinnen. & 20 Minuten extra om van de inhoud van de 1e zin over te schakelen op de inhoud van de 2e.
‘Kijk,’ zei ik, ‘als we van plan waren om naar Desmet te gaan, dan hield jij ’t net de dag ervoor af.’
‘Toen was ik ziek,’ zei Margriet.
‘De week erna ging ’t plots ook niet door.’
‘Toen konden we geen goede tijd afspreken omdat jij laat uit je werk zou komen.’
‘Wat ik bedoel te zeggen is dat er altijd wel wat was.’
Er was altijd wel wat. Waardoor er geen verdieping in onze relatie kwam. Ik was aan ’t afwachten, terwijl zij ’t door liet kabbelen.

Ze was ook niet weggeweest. Ze zou een week naar ’t buitenland gaan. Ik zou me een week bezinnen & zij zou een week naar ’t buitenland.
Ook bezinnen, vermoedde ik. Of misschien haar tijd door laten kabbelen.
Maar ’t raam dat ik open had zien staan, toen ik voorbij reed, was wel degelijk háár open raam geweest. De 3e dag van haar afwezigheid.
‘Ik was een week lang ziek,’ zei ze achteraf. ‘’t Kon niet doorgaan.’
Weer iets wat niet doorging. Maar ik hoorde ’t op te korte termijn om dat in m’n verhaal mee te nemen.

‘Als ik van iemand hou, dan wil ik dat laten merken,’ zei ik. ‘Maar ’t is of ik dat niet terug krijg.’
‘Ik vind ’t toch leuk als ik je zie?’ was haar opmerking.
‘Dat zeg ik nou al de hele tijd: daar blijft ’t bij.’
‘Wat wil je dan nog meer?’
‘Ik wil dat je er ook voor gaat. Niet alleen ik.’

& Ik zei: ‘Ik kan niet ermee doorgaan als ik ’t gevoel heb dat ik de enige ben die aan ’t doorgaan is.’

Dat snapte ze. Dat kon ze me niet kwalijk nemen.
Ze zat weer op dezelfde manier naast me. Glimlach. Begrijpend. Rozig blozende wangen. Zeeën van ogen om in weg te duiken. Haar billen zo gedraaid dat ik m’n blik er niet de hele tijd van af kon houden. Been over ’t andere been. Hand in de andere hand. Of soms in die van mij.
Ze gaf me een kus op m’n wang. Dat ze ’t wel snapte. Ze streek door m’n haar.

Een prop van onuitgesproken gedachtes, ik was een punt-komma vergeten te specificeren, waar ik een punt tussen 2 zinnen had gezegd, & een kus gloeide op m’n wang, een wang gloeide op m’n wang, de rode konen, een zachte blik, een streling in m’n haar.

We deden ’t op de canapé. Een dure canapé, zodat we halverwege moesten besluiten een andere plek te zoeken.
‘Hij is net nieuw,’ fluisterde ze. ‘Michel heeft ‘m nog niet afbetaald.’
Michel; waar ze nu logeerde. Hij was bezig geld te verdienen op een boot.
‘Dan weet de canapé tenminste ook dat-ie leeft,’ zei ik.
Maar ik liet me mee trekken naar ’t logeerbed.
Wel afbetaald, vermoedde ik. Onze relatie ook bijna.

De volgende ochtend verliet ik ’t bed vroeg. Ik was niet van plan geweest een laatste keer te blijven slapen. Moest nog naar huis voor ik naar werk zou gaan.
Ik leunde voorover & gaf haar een kus op de mond. Haar wangen zagen weer rozig. Daar moest ook iets op achtergelaten worden. Ik trok ’t dekbed een stukje van haar schouders af & rook een laatste keer haar nek. Zoende tussen haar schouderbladen. ’t Dekbed liet ik verder afzakken. Haar billen kwamen te voorschijn. Ik legde een warme hand daar neer. ’t Trilde onder m’n beroering. Ik tilde haar heupen met m’n andere hand lichtjes op. Haar knuisten lagen onder haar schouder verstopt. Afwachtend. Ik zag haar gloeien. M’n broek ging uit. ’t Kabbelde voort.

Terwijl ik wachtte op enige golfslag in Zijperspace.

Alles is deel van een plan. Ik weet nog niet welk plan. Eigenlijk ook weer wel: ’t moet warmer worden, maar omdat ’t slechts kleine stapjes zijn die de weg bewandelen om ’t doel te behalen, lijkt ’t geen plan. In ieder geval een onzinnige. ’t Zijn muizenstapjes, met slakkensnelheid.

’t Mag niet koud zijn. Dat is de gedachte.
De stappen moeten zorgen dat de kou zo lang mogelijk buiten blijft. Miniplannetjes. Al is ’t maar 1 procent. Bij een volgende stap zal die ene procent cumulatief gewerkt hebben. Want als je de volgende nieuwe situatie op 100 procent stelt, dan was de situatie ervoor 101, die daarvoor 101 gedeeld door 100, plus 101. Dat is meer. Dus heb je meer effect behaald. Verhoudingsgewijs dan.
Ik mag dus geen enkele stap overslaan. Want dan verlies ik effect.
Ook al blijft ’t onzinnig lijken.

Vanavond een gordijntje opgehangen. Voor ’t raam van de keukendeur. Dun gordijntje. Maar zo komt er een isolerend luchtlaagje te hangen tussen ’t gordijn & ’t raam. Weer een extra barrière voor de kou.
’t Lijkt vervolgens of ik de kou harder onder de deur door voel kruipen, als koude stralen sluipt ‘t naar binnen & overvalt 1st m’n voeten & enkels, waarna ’t opkruipt naar daar waar ‘t niet mag komen.
De laatste zin zou eigenlijk in meervoud moeten. Kou is niet alleen. Kou is meerdere personen. Zeker in mijn keuken. Ze komen uit alle hoeken & gaten. & Als ’t niet komt, dan zijn ze er al.

Ik kom thuis & word erdoor welkom geheten. Dat is ’t enige moment van welkom. Dat ik ’t ook zo voel. Bezweet van een niet te trage fietstocht, gewikkeld in diverse lagen van kleding die zijn bedoeld voor de 1e 500 meter. De kou zal me warm omhullen, in haar ijzige, maar afkoelende klauwen ontvangen. Een vriendelijk gebaar, zo lijkt ‘t.
Maar aangekomen in de huiskamer, een wolk van voorbereide warmte, beklemmend maar noodzakelijk, heb ik van tevoren bedacht; vervolgens ontvelt van de buitenste lagen, & gedwongen de realiteit onder ogen te zien als ik in de keuken een bakje thee, een bordje maaltijd wil bereiden, voel ik me verraden door die valse gastvrijheid.

Volgende stap. Ik ga water opzetten. Ik heb al thee, maar meer hete waterdampen kunnen geen kwaad.

Oja, ik vergeet de reden te melden. ’t Brood in de vriezer moet bevroren blijven. & Niet alleen ’t brood. Bij 0° C stopt de vriezer ermee. Dan denkt-ie dat z’n taak er op zit.

De hete waterdampen schenk ik uit in de gootsteen. Dop erop, zodat ’t niet zomaar wegloopt. Vuile borden worden schoon. Heet bovendien. Dampen verspreiden. & Verspreiden daarmee warmte.
Ook al is ’t maar een beetje. & Van tijdelijke duur. Kou ramt alweer op de keukenramen. Kou wil binnen.

Ik laat de keukendeur openstaan. De keukendeur die de keuken met de gang verbindt. De gang is dicht bij de warme huiskamer. Weliswaar ervan afgesloten door een deur, maar dichterbij de warmtebron dan de keuken. Nu is ’t in de keuken bijna net zo warm als in de gang.
Ik laat de haldeur dicht. Die ik voorheen bij ’t verlaten van ’t huis altijd open liet staan.
Ik was m’n handen met warm water. Zodat de geiser in de keuken gaat branden.
Ik denk er over een gordijn voor ’t keukenraam te hangen. Ik weet niet of ik nog wel gordijnen heb liggen, maar wil ze desnoods wel goedkoop op de kop tikken.
Als ik naar de wc moet, laat ik de huiskamerdeur open. Voor heel even, op een kier. Maar toch.

Ik heb een boek gelezen. Daar zal ’t ook wel aan liggen. De man in ‘t boek kon niet overleven zonder plannen te maken. De mensheid ging dood. Hij mocht niets vergeten.
Ik ben ook bezig vooral niets te vergeten. Elke steun te gebruiken die ik tegenkom. Plannen. Ik heb ’t niet eens van mezelf. Ik heb gewoon weer eens een boek gelezen.

’t Boek zal uiteindelijk Zijperspace blijken te heten.

Foto 1: M’n ouders hebben ontbijt op bed. Gordijntjes van de caravan op de achtergrond. M’n moeder lacht, heeft Fassbinder, toen nog een zeer kleine poes, in handen. M’n vader kijkt naar ’t dienblad met eten & drinken. Thee, kaas, paté. Hij heeft een rode kop, zoals hij ’s zomers altijd een rood hoofd had van de vele uren in de zon. Hij heeft z’n karakteristieke hemd aan, z’n kettinkje bungelt er overheen. M’n ouders zijn 25 jaar getrouwd. We zijn met z’n allen in Zwitserland om dat te vieren.

Foto 2: M’n vader tussen z’n 2 zussen. Hij moet een jaar of 7, 8 zijn. Hij heeft een petje op, een korte broek. Z’n handen weggestoken onder z’n benen. Op de achtergrond bloemen. ’t Is zomer. Ze zijn waarschijnlijk met ouders op een uitstapje.

Foto 3: M’n vader bovenop een berg. Zwitsers, dat kan niet anders; hij wilde niet anders dan naar Zwitserland op vakantie. Niet een hoge berg. Op de achtergrond de met sneeuw bedekte alpen. M’n vader lijkt daarmee vergeleken op een heuveltje te staan. Hij kijkt de verte in. Z’n rugzakje staat naast hem; de grootte geeft aan dat ’t om een 1-daagse wandeltocht gaat. Korte broek, handen in de zij, wandelschoenen, heuptas.

Foto 4: M’n vader duwt een kruiwagen, volgeladen met bosafval. Oorwarmers tegen de kou, handschoenen ook. Er ligt nog wat sneeuw op ’t bruggetje waar-ie overheen loopt. Kale bomen. ’t Bos van m’n broer. M’n vader verricht vrijwilligerswerk. Hij is nog fit, sterk. De kruiwagen heeft een lekke band.

Foto 5: ’t Gezin, bij de geboorte van Marc, afgebeeld in portretjes op de draaischijf van een telefoon. Ma boven, Pa onder, Marc als pasgeboren baby in ’t midden. Een plek in de schijf blanco gelaten als toekomstig plekje voor Marc. Leeftijd van de andere kinderen variërend van 4 tot 12. We lachen allemaal, kijken schijnbaar naar ’t midden, ons nieuwe broertje, nr 6. We zijn een jong gezin. Een groot gezin, ook voor die tijd.

Foto 6: M’n vader bij aankomst in Santiago de Compostella. Recht, roodverbrand, grijs. Zomaar eens geen korte broek. Waarschijnlijk vanwege vliegen. Of anders omdat-ie niet te veel bagage op z’n rug wilde meenemen. Hij kijkt voor zich uit, onbekend naar wat. Op z’n rugzak hangen wat spulletjes samengebonden. Hij lijkt moe. Hij is er.

Foto 7: M’n vader & moeder bij een strandopgang. Een helder blauwe hemel. ’t Lijkt koud, ook door de dikke jassen van m’n ouders. Hun haar is inmiddels witgrijs. M’n vader lijkt iets te zeggen. Hij heeft Parkinson, dat zie je. ’t Is alleen nog niet vergevorderd.

M’n moeder heeft afgelopen weken alle adressen op de enveloppen geschreven. Ze vertelde door de telefoon dat ’t haar soms moeite kostte. Pa kwam terug. Ze kon er ’s nachts niet van slapen. Of ze zat met haar gemis alleen in huis.
Soms slikte ze dan maar een pilletje. Ik zei haar dat dat geen kwaad kon. Zoveel slikte ze inmiddels niet meer. De volgende dag bleek ze dan véél te laat wakker te zijn geworden. Maar ze had in ieder geval goed geslapen.
‘’t Is morgen 4 maanden geleden alweer,’ merkte ik vorige week op.
Dat besefte ze. Maar ’t waren vooral de kaarten die ze moest schrijven. Al die adressen. Ze werd er steeds weer met de neus opgedrukt. Ze wilde er soms mee stoppen, maar die kaarten moesten toch eens een keertje de deur uit.

2 Dagen later lag-ie bij mij in de brievenbus. Ik herkende meteen m’n moeders handschrift.
Ik herinner me weer dat we aan ’t in memoriam hebben zitten sleutelen, maar niet meer onder wat voor omstandigheden. Sommige zinnen komen me weer bekend voor. Tijdens de dagen voorafgaand aan z’n begrafenis moeten we aan de tekst hebben zitten werken. Ik ben de situatie alweer kwijt.
’t Is ver weg, 4 maanden.

Ondanks zijn geestelijke achteruitgang en groter wordende afhankelijkheid door de ziekte Parkinson in de afgelopen jaren, herinneren wij hem als een sterk en zelfstandig persoon, met een eigen gevoel voor humor, maar vooral als een zorgzame, bezorgde en liefdevolle man, vader en grootvader.

Nicolaas Johannes Zijp 1932 – 2004.

’t Is alsof-ie steeds de afgrond in kan storten. Ik hoef maar even te bewegen & hij is verdwenen. Weg linkerzij. Boek wordt me uit de hand gerukt, of wordt eigenlijk meegesleurd de diepte in, verdwijnt uit beeld & daar lig ik dan voor me uit te staren naar ’t plafond.
Ik was de laatste tijd al bang. Hypochondrisch bang. Angstscenario’s. Als dit dan dat. Ze zouden er 1 woord van moeten maken. Alsditdandat.
‘Waar lijdt jij aan?’
‘Alsditdandat.’
Waarmee alles verklaard zou zijn.

Als ik naar de dokter ga, dan gaat-ie zeggen dat ik niet meer kan lezen, omdat m’n nek ’t niet aan kan. Als ik m’n ogen laat onderzoeken, dan blijkt dat ik langzaam blind aan ’t worden ben. Als ik blind word, dan kan ik alleen nog maar luisteren. Als ik m’n mp3-speler had behouden, dan was ik binnenkort écht doof geweest. Als ik doof & blind zou zijn, dan zou ’t leven geen zin meer hebben, want ’t zou alleen nog maar bestaan uit seks: voelen, voelen, voelen.

Ik heb een zeer ernstige vorm van alsditdandat. Ze hebben me al eens proberen te behandelen, maar ik heb me vrijwillig uit ’t onderzoek teruggetrokken. ’t Werd alleen maar erger.
‘Als ze er achter komen waar ik zoal aan denk, dan gaan ze m’n hersenen aansluiten op een machine die m’n dromen kan lezen.’
‘Als zo’n machine nog niet bestaat, dan is m’n hersenkwab de katalyserende factor tot ’t uitvinden ervan.’

Ik schud mezelf wakker. M’n boek is opzij gevallen. Komt doordat m’n elleboog richting afgrond kantelde. De bank is te smal.
De oorzaak van alle problemen. Een te smalle bank. Net geen ruimte voor m’n linkerelleboog.
Daarnet heb ik me ingewikkeld in m’n dekbed. Op zo’n manier dat ’t net leek alsof ik meer steun kreeg voor m’n elleboog. Zodat m’n boek hoger opgehouden kon worden.
Alsof.
’t Was slechts een zachte ondergrond. Een moeras die alleen maar trager toeslaat. Ik dommel op drassigheidstempo mee de diepte van de slaap in.

Ik heb wel wat maniertjes bedacht.
‘Niet naar de dokter gaan,’ schreeuwt ’t meteen op de achtergrond.
Nee, nee, daar wilde ik ’t niet over hebben.
Maniertjes, machinaties, zoals Robinson Crusoë in z’n schetsboek schetste. Ik moet dat boek nog ergens hebben staan. Te groot om op de bank door te bladeren. Daar moet ik voor gaan zitten. Maar je wordt er wel vindingrijk van. Weet ik nog van uit m’n jeugd. Ik werd er een brave padvinder van, die graag alle knopen wilde leren, wist dat je 1st takken moest neerleggen, dan bladeren, steeds kleiner & daarna weer takken om een waterdicht dak te krijgen, & er toen pas achter kwam dat m’n handen er geen medewerking aan verleenden.
‘Hé, linkerhand & linkerhand, waarom staan uw beide duimen aan de rechterkant?’

Maniertjes in ’t heden. Ik moet niet af blijven dwalen. Machinaties om m’n elleboog niet af te laten zakken. M’n aandacht niet te verliezen.
1st Was er een plank. Ter uitbreiding van de bank. Een plank die uitstak vanonder de bank. Precies tot daar waar m’n elleboog moest leunen.
Maar dan moest ik wel héél diep leunen. Zeker 10 cm verschil. & Waar moest ik de plank aan bevestigen? Daar waren banken niet voor bedoeld. Daar past geen spijker in. Een mens bestaat voor 95% uit water, een bank voor 90 procent uit lucht. In beiden kan je beter geen spijker zetten. Daar krijg je hommeles van.

Touwtje.
Touwtje om m’n pols. Spijker in de muur, of een haak, andere uiteinde van de touw er aan vastknopen. 1st Strak spannen. Zodat elleboog op de juiste hoogte blijft hangen.
Rechterhand heb ik dan vrij om de blz om te slaan.
Als ik moe word, touwtje laten vieren. Misschien een katrolletje hiervoor bevestigen.

Ik las weer verder. Deed verder niets.

Ik wachtte tot Vrijdag zou arriveren in Zijperspace.